“Elk avontuur is weer een levensles”
Onze landgenoot Karel Sabbe is een van ’s werelds strafste ultralopers. De voorbije jaren zette hij recordtijden neer op de Pacific Crest Trail (4270 kilometer in 52 dagen), de Appalachian Trail (3500 kilometer in 41 dagen) en de Via Alpina (2650 kilometer in 30 dagen). En in de loodzware Barkley Marathons slaagde hij er al bijna twee keer in om te doen wat bijna niemand hem voordeed: finishen. Toch blijft de 33-jarige Anzegemnaar bescheiden bij die successen en is hij behalve ultraloper ook papa, echtgenoot en tandarts. 100% Trails zocht hem op voor een gezellige babbel.
Hoe ben je tot het ultralopen gekomen?
“Jarenlang heb ik gevoetbald. Toen ik als tandarts begon te werken, raakte ik algauw uitgekeken op het voetbal. Voor een match in derde provinciale was ik een hele zondag kwijt en bovendien kon ik me fysiek niet meer uitleven. Als alternatief dacht ik eerst aan een Iron Man, maar triatlon leek me te berekend en het is een dure materiaalsport.
Herinneringen aan een reis door Nieuw-Zeeland deden me terugdenken aan verhalen over de Coast to Coast, een wedstrijd waarbij deelnemers op een dag tijd 36 kilometer door de bergen lopen, 67 kilometer kajakken en 140 kilometer fietsen. Pas toen ik me daarvoor had ingeschreven, ben ik me een eerste keer specifiek beginnen voorbereiden op een zware uitdaging. Zo liep ik in die periode dagelijks tien kilometer naar het werk en ’s avonds terug naar huis. De deelname aan de Coast to Coast overtrof mijn verwachtingen en ik genoot enorm van het looponderdeel. Aangezien ik het niet onaardig deed in lokale trailruns besliste ik me toe te leggen op een groter doel.”
Waarom koos je toen prompt voor een recordpoging op de 4270 kilometer lange Pacific Crest Trail?
“Dankzij mijn naïviteit als beginnend ultraloper en door een samenloop van omstandigheden. Ik droomde er al langer van om de Pacific Crest Trail af te wandelen maar aan het begin van mijn tandartscarrière was daar de tijd niet meer voor. Ik ging na hoe het al lopend zou kunnen en het record stond toen op een gemiddelde van 78 kilometer lopen per dag, of 10 uur lopen aan een gemiddelde van net geen acht kilometer per uur. Dat leek me haalbaar, want ik had in Nieuw-Zeeland al eens zeventig kilometer op een dag gelopen zonder er ‘s anderendaags iets van te voelen. Uiteindelijk was het plan om tijdens de Pacific Crest Trail dagelijks om vier uur ’s ochtends te starten en tot twee uur in de namiddag te lopen, waarna er nog voldoende tijd zou overblijven om te rusten. Maar dat was dus niet het geval! Het was veel zwaarder dan verwacht. Op sociale media konden we slechts een topje tonen van wat er aan de gang was. Zowel voor mij als voor Joren Biebuyck, die me over het hele traject begeleidde, was het soms grote miserie. Bij aankomst voelde ik mijn voeten zelfs niet meer. Ik had zodanig veel afgezien dat een half jaar recuperatie nodig was. Mocht ik in die dagen al meer trailervaring hebben gehad, zou ik een dergelijk zwaar avontuur minstens vijf jaar voor me uit hebben geschoven. Gelukkig slaagden we in ons opzet wat uiteraard fantastisch was. En we leerden er veel uit om het bij volgende avonturen anders aan te pakken.”
Waaraan denk je tijdens zo’n lang loopavontuur?
“In het beste geval denk je gewoon aan niets en zit je gewoon in de flow. Je denkt ook beter niet aan de toekomst, het nog af te leggen aantal kilometers of wat er je nog allemaal te wachten staat. Denk ook niet teveel waarmee je bezig bent, de moed zou je in de schoenen kunnen zakken. Heel concreet probeer ik vooral aan de eerstvolgende bevoorrading of trefpunt met de crew te denken. Het is een kwestie van een lange etappe in kleine trajecten op te delen. Tussendoor denk je aan wat je gelezen hebt of onderweg al hebt meegemaakt. Soms denk je aan thuis of aan het werk, maar het beste is vooral in de flow blijven. Vroeger liep ik wel eens met muziek, maar ik geniet nu meer van de stilte. Tijdens lange heuveltrainingen, tijdens dewelke ik gedurende uren eenzelfde klim op en af loop, luister ik wel naar podcasts of laat ik Google Translate wedstrijdverslagen vertalen. Zeker in mijn voorbereiding op de Barkley Marathons zijn die luistersessies van wedstrijdverslagen nuttig geweest.”
Welke voldoening haal je uit zulke zware loopavonturen?
“Elk avontuur is telkens weer een levensles. Je limieten opzoeken en zien wat er gebeurt, is een ervaring die je meeneemt naar het dagelijks leven. Je leert relativeren, je gaat je minder opjagen als er bijvoorbeeld een onverwacht hoge factuur in de bus valt, als je in een file tijd staat te verliezen of omwille van bepaalde situaties op het werk. Het contact met de natuur is van groot belang. Zelfs als het onderweg lastig is, loop je nog altijd door een prachtig landschap.
Als je regelmatig de natuur in trekt om te bewegen, besef je dat het leven niet zo complex hoeft te zijn. Je limieten opzoeken in de natuur versnelt dat proces. Na twee weken wandelen in de Pyreneeën zou ik die ervaring misschien ook kunnen hebben, maar een recordpoging krijgt door slaaptekort en fysiek diep gaan een extra dimensie. De relatie met de mensen wordt intenser. Als ze jou door moeilijke momenten loodsen, geeft dat ook weer een extra ervaring. Heel bijzonder is dat er ook een evolutie zit in mijn loopprojecten. Aanvankelijk was het een persoonlijke zoektocht maar de laatste jaren raken meer en meer mensen geïnspireerd door wat ik doe. Soms heeft het hen aangezet met trailrunning te beginnen, een andere keer schrijven ze me dat ze op een moeilijk moment hebben doorgezet door aan mij te denken. Dat voelt toch speciaal aan.”
Onlangs nam je in de Verenigde Staten voor een tweede keer deel aan de Barkley Marathons. Wat maakt die wedstrijd zo zwaar?
“Het hoogste punt ligt op slechts 1000 meter hoogte maar het parcours door de wouden van Tennessee is bijzonder veeleisend. Zelfs voor mij als ervaren ultraloper is dat het zwaarste wat je kunt doen. Slechts een derde van het parcours loopt over paden, de rest is offroad op heel oneffen terrein, door bladeren en over losse stenen. Het gaat constant steil bergop en bergaf. Elke afdaling val je minstens een keer en lus na lus komen er blauwe plekken bij. Alle deelnemers zitten onder de schrammen en achteraf zwelt je lichaam helemaal op. In vijfendertigjaar tijd zijn er slechts vijftien lopers in geslaagd te finishen. En telkens iemand aankomt, zorgt organisator Lazarus Lake dat de daaropvolgende editie er weer een nieuwe moeilijkheid bijkrijgt. Maar hoe ver kan hij nog gaan? De laatste vijf jaar is er niemand aangekomen. Dat zijn statistieken die voor zich spreken. Dit jaar was het mijn tweede deelname. Ik zat goed op schema maar halfweg de vierde lus maakte ik een fout. Door zoveel uren onderweg te zijn, kon ik niet meer helder redeneren. Ik raakte van het parkoers af en verzeilde in het midden van de nacht in een dorp. Ik ga zeker een derde keer terug maar weet nog niet of dat al volgend jaar zal zijn. De Barkley Marathons is een heel risicovol project. Bij mijn recordpogingen is dat anders. Op basis van mijn ervaring en doorzettingsvermogen kan ik beter inschatten of het gaat lukken of niet. Bij de Barkley Marathons is het alles of niets.”
Hoe train je je voor die avontuurlijke loopexpedities?
“In het tussenseizoen loop ik gemiddeld drie keer per week: op dinsdag, donderdag en in het weekend. Geleidelijk aan verhoog ik de intensiteit, waardoor ik met weinig uren trainen toch mijn conditie kan onderhouden. In de aanloop naar een recordpoging of een uitdaging zoals de Barkley Marathons volgt vanzelfsprekend een veel zwaarder trainingsprogramma. Zo trainde ik tijdens mijn voorbereiding op de Barkley Marathons een tijdje bijna elke voormiddag. Twee keer trok ik voor een weekend naar de Vogezen, waar op een gelijkaardig terrein als de Barkley Marathons getraind kon worden. Tijdens zo een voorbereiding loopt de trainingsbelasting enorm op maar uiteindelijk is dat slechts gedurende een korte periode.
Ik houd mijn lichaam en kleine kwaaltjes goed in de gaten. Om blessurevrij te blijven, doe ik tijdens intensievere perioden heel wat trainingen op een loopband bergop. Dat is niet zo leuk maar het zorgt voor een goede trainingsintensiteit zonder overbelasting. Tijdens intervaltraining op asfalt zou ik voor eenzelfde effect misschien aan 20 kilometer per uur moeten lopen en dan nog zou ik niet in de gewenste hartslagzone geraken. Hoe dichter bij het doel, hoe minder intensief ik train en hoe meer natuurlijke loopsessies er in het trainingsschema worden ingelast.”
Hoe combineer je al die trainingen met je privéleven en je werk?
“Voor een goed evenwicht begin ik ruim op tijd met plannen. In mijn agenda van de tandartspraktijk hou ik bijvoorbeeld al een jaar op voorhand rekening met perioden waarin veel tijd nodig zal zijn voor trainingen om een nieuwe recordpoging voor te bereiden.
Bij het inplannen van die looptrainingen probeer ik wel de impact op mijn privéleven beperkt te houden. Zo wil ik niet om vijf uur opstaan om te gaan lopen. ’s Ochtends ga ik graag mijn zoontje aan de crèche afzetten. Ik probeer eveneens te vermijden dat ik het ene na het andere weekend weg moet om te trainen. Bijgevolg offer ik het werk vaak het eerst op. Het is soms wel een investering om een bepaalde periode minder te werken, maar dat is een keuze. Mijn sport maakt van mij ook een betere tandarts. Na een loopproject voel ik me rustiger, kan ik me beter concentreren en dat is ook van belang in mijn job. Zo kwam ik na de Barkley Marathons op een zondag terug uit de VS, waarna ik de week erna meteen volop in de praktijk heb meegedraaid.
En dan zijn er toevalligheden, die het plannen wat vergemakkelijken. Op vijf minuten van mijn praktijk bevindt zich de Hotond, een heuvel met een helling van meer dan honderd meter hoogteverschil. Ter voorbereiding op de Via Alpina nam ik ’s middags langere pauzes om daar dan een stevige heuveltraining uit te voeren. Bij gebrek aan bergen in ons land heb ik een steile heuvel als de Hotond echt wel nodig om me te kunnen voorbereiden op de hoogtemeters tijdens de lange trails.”
Je bent een van de initiatiefnemers van Ultra Trail Coaching. Wat houdt dat project precies in?
“Op basis van mijn loopervaring en samen met Stijn Van Vreckem, een software engineer, ontwikkelen we trainingsschema’s voor wie zich op een trail of ultratrail voorbereidt. Xavier Thévenard is er onlangs als Franse coach bijgekomen. Factoren waarmee wordt rekening gehouden zijn bijvoorbeeld de reeds uitgevoerde trainingen die we via Strava kunnen inladen. Het programma analyseert die gegevens waarna een realistisch trainingsschema wordt voorgesteld. Ook resultaten in wedstrijden of ambities spelen mee: eindig je vooraan, ergens in het midden van het pak of eerder achteraan. Zo wordt nagegaan of iemand meer nood heeft aan duur- of intervaltrainingen. Met dit project willen we een goede begeleiding toegankelijk en betaalbaar houden. Het is weliswaar een geautomatiseerd platform maar je krijgt wel persoonlijke tips en we zorgen voor opvolging. We zijn bovendien nog volop features aan het toevoegen om het nog efficiënter te maken. Het is bijzonder boeiende materie om dit programma verder te ontwikkelen. Als ik over al die informatie had beschikt bij mijn eerste trailavonturen, dan had ik niet zo hard afgezien.”
Denk je al aan een volgend avontuurlijk project?
“Mijn eerstvolgende wedstrijd is de negentig kilometer van de Marathon du Mont-Blanc in Chamonix. Ik doe er zeker niet aan mee om een record te vestigen, maar wel voor de mooie landschappen en het plezier van het lopen. Aan de andere kant van de wereld staat de Te Araroa in Nieuw-Zeeland hoog op mijn verlanglijstje. Dat is een trail die over een afstand van drieduizend kilometer helemaal van het noorden naar het zuiden van Nieuw-Zeeland loopt. Een gedeelte ervan heb ik jaren geleden te voet afgelegd, dus ik weet wat een fantastisch parkoers het is. Ik ken het land en de mentaliteit van de inwoners. Zonder corona had ik dit lange loopavontuur waarschijnlijk al in 2021 ondernomen, maar nu staat het op de planning in 2023 of 2024. Het hangt er een beetje van af wanneer ik er klaar voor ben om me voor te bereiden. En misschien neem ik eerst nog een derde keer deel aan de Barkley Marathons. Maar wat er ook volgt, ik blijf me amuseren met traillopen.”
De film over zijn eerste deelname aan de Barkley Marathons:
Meer over de loopavonturen van Karel Sabbe en zijn trainingsprogramma voor zowel beginnende als ervaren traillopers:
Tekst: Kris Clerckx // Foto’s: Karl Sabbe, Emma Van Doorne
Dit interview verscheen in Vol. 1 van 100% Trails.